|
|
IJsboerderij op historisch kruispunt van weg en water
IJsboerderij Margje 24 aan Trekwei 13 te Workum, staat op een historisch interessante plaats. Ter hoogte van de boerderij begint namelijk de Trekvaart naar Bolsward, die in 1620 werd gegraven.
De Trekvaart van Workum naar Bolsward was de eerste rechtstreekse verbinding tussen Workum en Bolsward. Vóór 1620 voerde de route vanuit Workum gezien, door de nog steeds bestaande vaart de Holle Mar en vervolgens over de inmiddels gedempte Workumer en Parregaster meren.
Tolhuis
In 1646 legde Workum naast de Trekvaart de Trekwei aan, een onverhard pad naast de vaart. Om aanleg en onderhoud te kunnen betalen kreeg het stadsbestuur toestemming om op de grens van de gemeenten Workum en Wymbritseradiel twee tolhuizen te bouwen en daar tol te heffen, ter hoogte van Nijhuizum en bij Tjerkwerd.
Het tolhuis bij Nijhuizum werd in 1648 gebouwd. Op een kaart in de Schotanus atlas van 1718 is het tolhuis ingetekend (Kaart uit collectie Tresoar).
Toltarieven
De toltarieven bedroegen in 1920: 1 cent voor een schaap, 2 cent voor een koe, 5 cent voor een persoon, 10 cent voor een fiets en 20 cent voor een auto. De tolheffing werd pas in 1933 opgeheven.
'Geasphalteerde betonweg'
Het opheffen van de tol had alles te maken met de vernieuwing van de Trekwei in 1935. De aanleiding was het opkomend autoverkeer, dat ’s winters over een glibberig modderpad moest rijden. Nadat de provincie subsidie beschikbaar stelde, kwamen er voldoende financiële middelen beschikbaar om de levensgevaarlijke Trekwei te verbeteren. Hij werd zelfs voorzien van een laag ‘asphaltbeton’, wat toentertijd een noviteit was.
Nieuwe weg in 1969
Velen vroegen zich af of de aanleg van zo’n luxe, brede en rechte weg geen geld weggooien was, maar deze kritiek verstomde al snel. Het autoverkeer groeide namelijk zo snel dat in 1969 al weer een nieuwe verbinding geopend kon worden. Die nieuwe weg liep niet meer door, maar achter Parrega langs; de N359.
|
